“In maart 2019 nam ik deel aan de eerste proeven op zee met een autonoom besturingssysteem. Ik keek toe hoe een apparaat van een buitenlandse firma op een offshore support schip zelf de reactie bepaalde op andere schepen die de opdracht hadden om op aanvaringskoers te varen. Voorafgaand waren uitvoerige testen gedaan op de simulator van het Maritiem Research Instituut Wageningen, die ons vertrouwen gaven in een veilige uitvoering van proeven op zee. Het apparaat bevatte zelflerende algoritmen en was voor ons een black box. We bespraken na de proeven twee vragen. Hoever staan we met kennis en kunde op het gebied van AI in het maritieme domein en hoe kunnen we het enorme potentieel van deze nieuwe technologie in de sector beter benutten?”
Efficiency verhogen, verspilling verminderen, veiligheid vergroten
De proeven op zee waren slechts een klein radertje in de 4e industriële revolutie, die versneld haar intrede doet in de veelal conservatieve wereld van de scheepsbouw, scheepvaart en havenlogistiek. “We vatten de introductie van vergaande automatisering, autonomisering en Artificiële Intelligentie (AI) samen in het begrip Smart Shipping. De afgelopen jaren zijn we een deel van onze achterstand op het gebied van autonome technologie ingelopen, mede gestimuleerd door de ontwikkeling van kleine onbemande autonome vaartuigen. Voorbeelden van succesvolle ontwikkelingen zijn de intelligente navigatie software van CaptainAI en de onbemande vaartuigen van de firma Demcon. Door te ontwikkelen en uit te proberen krijgen we beter zicht op de mogelijkheden en voordelen die AI voor de maritieme sector biedt. Efficiencyverbetering in processen staat uiteraard bovenaan om onze positie op de wereldmarkt te behouden. Daarnaast is de technologie ook noodzakelijk voor het behalen van maatschappelijke doelen zoals het verminderen van verspilling, van schadelijke uitstoot en het waarborgen van veiligheid op zee en binnenwateren. Niet in de laatste plaats willen we de aantrekkelijkheid van werken in de sector verhogen door uitdaging te houden in de taakuitvoering. De ontwikkeling van technologie moet hand in hand gaan met aandacht voor de beleving van de mens en voor ethische kwesties.
Ik kwam in aanraking met de werkgroep Haven en Maritiem via het Nederlands Forum Smart Shipping, waarin maritieme organisaties en bedrijven kennis en ervaringen delen en toepassingen op het gebied van digitalisering stimuleren. Mijn voorganger Ilyaz Nasrullah heeft samen met leden van de werkgroep Haven en Maritiem zorg gedragen voor het position paper met de titel “Koersen op AI: Maritieme ambities op het gebied van Artificiële Intelligentie in Nederland.” Het paper biedt een heldere uitvoeringsagenda voor het maritieme domein. Het ondersteunt de maritieme sector in de volle breedte met de ontwikkeling en implementatie van AI-gerelateerde technologieën. De agenda richt zich op baanbrekende projecten én biedt ook steun aan bedrijven die in de beginfase van de toepassing van AI staan. Uiteraard wordt hierin nauw samengewerkt met andere werkgroepen binnen de coalitie, zoals Mobiliteit, Transport en Logistiek, Technische Industrie, Energie en Duurzaamheid, Human Capital en Data Delen.
Ambitie werkgroep
“Hoe gaan we dat doen? In de eerste plaats zorgen dat de agenda een plaats krijgt in het opstellen van call teksten in het AINed investeringsprogramma, zodat maritieme partijen aanknopingspunten vinden voor projectontwikkeling. Daarnaast versterken van het netwerk en delen van best practices in bijeenkomsten van de werkgroep. Dat moet de basis vormen voor het derde speerpunt: het stimuleren van consortiumvorming en ontwikkeling van samenwerkingsprojecten, waarmee we onze positie op de wereldmarkt willen verstevigen.
In het AI-programma is veel aandacht voor cross sectorale samenwerking. Dat is belangrijk, maar mag geen doel op zich worden en aandacht afleiden van onderzoek en ontwikkeling van sectorale toepassingen. Ik ben voorstander van introductie van technologie en kennis van buiten de sector in sectorgericht toegepast onderzoek. Die infusie geeft een versnelling aan de ontwikkeling en stimuleert op haar beurt ontwikkeling in andere sectoren. En natuurlijk sta ik achter fundamenteel onderzoek op meer generieke thema’s zoals dataveiligheid. Ik hoop de komende periode met de werkgroep zichtbare resultaten te bereiken en zie uit naar een goede samenwerking met collega’s binnen de coalitie.”
Interesse?
Bent u geïnteresseerd in dit thema? Neem een kijkje bij onze use cases vanuit de haven-maritieme sector. Of word deelnemer van de NL AIC en profiteer van de kennis en het netwerk rondom Haven en Maritiem en andere relevante AI-thema’s. Voor meer informatie over de werkgroep kunt u deze pagina raadplegen.
