Wanneer technologie zich vernieuwt, krijgt de zorgwereld een kans om zichzelf opnieuw uit te vinden. Toch is er iets opvallends aan technologische ontwikkelingen: technologie alleen verandert niets. Het zijn de mensen achter die technologie die het verschil maken. Zo zet de Nederlandse AI Coalitie (NL AIC) in op talentontwikkeling met onder meer gratis AI-cursussen. De Nationale AI-cursus voor de zorg is hier een onderdeel van, en op initiatief van de NL AIC ontwikkeld. Deze cursus heeft als doel om studenten en professionals voor te bereiden op en vaardiger te maken met het gebruik van AI in hun werkveld. Want goed geïnformeerde mensen zijn het begin van verbeterde zorg.
Een revolutionair instrument of een nieuwe taak?
AI heeft de potentie om complexe vraagstukken te verlichten, diagnoses te versnellen, en gepersonaliseerde zorg naar een nieuw niveau te tillen. Maar wat als deze technologie aankomt in een sector die er niet klaar voor is? Dan verandert een kans in een zorgelijke uitdaging. Om AI op een impactvolle en verantwoorde manier in de zorg in te voeren, zijn zorgprofessionals nodig die weten waar ze het over hebben. En die kennis en kunde begint soms al tijdens de studie.
Marcel Haas, assistent professor bij het LUMC, benadrukt het belang van AI in de geneeskunde opleiding: “Geneeskundestudenten moeten begrijpen hoe ze AI kunnen inzetten in hun dagelijkse praktijk, hoe ze risico’s en voordelen inschatten en hoe ze technologie kunnen beoordelen.” Samen met anderen heeft hij het curriculum vormgegeven om studenten kennis te laten maken met de kansen en uitdagingen van AI in de zorg. Daarbij maakten zij gebruik van de Nationale AI-cursus.
AI is nu een vast onderdeel in het curriculum van de geneeskundestudent bij het LUMC, en helpt zorgprofessionals een actieve rol te spelen in de AI-toekomst. Want AI-toepassingen kunnen indrukwekkend zijn, maar zonder de juiste mensen die deze technologieën sturen, zijn ze weinig waard.
Marieke van Buchem, innovatiemanager AI bij het LUMC, voegt daaraan toe: “Tijdens het ontwikkelen van het nieuwe curriculum voor de bachelor is goed nagedacht over wat de dokter van de toekomst moet kunnen en weten. Daar is uitgekomen dat technologie een onmisbaar element is in hoe zorg wordt geleverd en dat dit alleen nog maar toe gaat nemen. Dit is overigens helemaal zonder invloed van ons bedacht door de geneeskundeopleiding zelf! Zijn we heel blij mee.”
Studenten die AI vanaf dag één omarmen
Waar AI voor veel gevestigde zorgprofessionals nieuw terrein is, lijkt het voor een nieuwe generatie zorgstudenten bijna vanzelfsprekend. Voor hen zijn digitalisering en automatisering geen abstractie, maar onderdeel van hun studiemateriaal. Studenten bij het LUMC blikten positief terug op het volgen van de Nationale AI-cursus:
- “Het heeft me echt laten inzien wat het belang is van AI en technologie in de zorg. Ook vond ik de sprekers heel leuk en vaak interessant vertellen.”
- “Het is goed om inzicht te krijgen in de technologische mogelijkheden die er gaan zijn en een basis begrip van techniek te hebben.”
- “Het is een heel goed initiatief om te leren over de zorg in de toekomst en ik denk echt dat het belangrijk is als artsen dit weten!”
Deze hands-on ervaring geeft studenten een unieke kans om vroeg in hun opleiding al te werken met technologieën die hun werkveld fundamenteel zullen veranderen. De cursussen geven ze een stap voor op de traditionele kennis en een voorsprong die verder gaat dan alleen technische know-how.
Een cultuurverschuiving binnen de samenleving
De opkomst van AI gaat niet alleen over technologische vooruitgang; het vraagt ons ook om fundamenteel na te denken over de waarden en ethiek die onze keuzes sturen. Het introduceren van AI in de zorg stelt ons bijvoorbeeld voor vragen als: hoe zorgen we ervoor dat AI op een verantwoorde, transparante manier wordt toegepast? Wat betekent het om technologie in dienst te stellen van de mens, in plaats van andersom? Deze vraagstukken komen uitvoerig aanbod binnen de werkgroepen van de NL AIC. Zo ook in de werkgroep Human Captial. De leiding van deze werkgroep streeft ernaar niet alleen AI-trainingen te bieden, maar ook een cultuur van continu leren en kritisch denken te bevorderen.
Het initiatief “Leven Lang Ontwikkelen” van dezelfde werkgroep belichaamt deze ambitie door professionals in alle sectoren handvatten te geven om AI niet slechts te begrijpen, maar te benutten als hulpmiddel voor positieve impact. Dit programma gaat verder dan oppervlakkige kennisdeling. Het helpt studenten en professionals kritisch te reflecteren op het ethische gebruik van technologie en geeft hen vaardigheden om AI toe te passen binnen hun eigen bezigheden.
De drijvende kracht achter de zorg
AI-onderwijs gaat niet alleen over het trainen van mensen voor vandaag; het richt zich op het creëren van leiders die zorg en technologie in balans houden. AI verandert de zorg, maar de ware katalysatoren van verandering blijven mensen die AI begrijpen, er kritisch op reflecteren, en weten wanneer het moet worden toegepast en wanneer niet. Ook is de mens vrijwel altijd de doelgroep van nieuwe technologieën, waardoor het behouden van een menselijk aspect van grote waarde is.
Met een technologie die continue verder ontwikkelt, mogen wij als mensen dus niet achterblijven. Zolang mensen mee ontwikkelen en betrokken blijven, kunnen we nieuwe en verantwoorde kansen benutten in de zorg.
Wilt u met mensen praten of samenwerken die bezig zijn met AI-innovaties binnen de zorg? Neem dan contact op met de werkgroep Gezondheid en Zorg.
