De EU (Europees Parlement, Lidstaten en Europese Commissie) heeft eind 2023 een politiek akkoord bereikt over de inhoud van de Europese AI-verordening, ook wel bekend als de AI Act, die de eerste AI-wetgeving in haar soort is. Inmiddels is de definitieve tekst bekend die door het Europees Parlement is aangenomen. De AI-verordening is op 12 juli 2024 gepubliceerd in het Publicatieblad van de Europese Unie en treedt op 1 augustus 2024 in werking.
Wat betekent de verordening voor het bedrijfsleven en de ontwikkelaars van AI?
In samenwerking met het ministerie van Economische Zaken organiseert de Nederlandse AI Coalitie (NL AIC) samen met de regionale AI-hubs een roadshow over de AI-verordening. Het doel van deze roadshow is om AI-ontwikkelaars en AI-gebruikers te informeren over de AI-verordening, om de impact ervan te bespreken en best practices te delen op het gebied van regelgeving en implementatie. Er vinden presentaties plaats vanuit het ministerie van Economische Zaken en daarnaast is er ook voldoende gelegenheid om met elkaar in gesprek te gaan om ervaringen uit te wisselen en kennis te delen.
Planning roadshow AI-verordening, aftrap op 12 september a.s.
De eerste roadshow vindt plaats op 12 september 2024 vanuit de AI-hub Midden-Nederland in Utrecht tijdens het Crossroads festival. Reserveer deze datum alvast in uw agenda, nadere informatie volgt. De planning van de roadshows vanuit de overige AI-hubs wordt momenteel voorbereid. We houden u via onze website en socials op de hoogte.
Wat is het doel van de AI-verordening?
Het doel van de wet is het bevorderen van de ontwikkeling en het gebruik van veilige en betrouwbare AI-systemen op de interne markt van de Europese Unie (EU) door zowel private als publieke partijen. Daarnaast is het doel de grondrechten van EU-burgers te beschermen en innovatie op het gebied van AI in Europa te stimuleren. Zo moeten bijvoorbeeld eerst de risico’s voor de grondrechten van mensen worden beoordeeld, voordat een AI-systeem met een hoog risico kan worden ingevoerd. Ten slotte zorgen de Europese regels voor een gelijk speelveld; ook niet-Europese aanbieders van AI-producten en -dienstverlening moeten hieraan voldoen als zij hun producten in de EU willen aanbieden.
De AI-verordening kent verschillende risiconiveaus
De AI-verordening gaat uit van verschillende risiconiveaus. Bij een onaanvaardbaar risico, zoals gedragsmanipulatie, worden AI-systemen geweerd. Voor systemen met een hoog risico gaan eisen en verplichtingen gelden als voorwaarde voor toegang tot de EU-markt. Hoog-risico AI systemen moeten onder andere geregistreerd worden in een EU-database. Verder gaan er transparantie-eisen gelden voor AI waar mensen mee in aanraking komen, zoals chatbots. Ook zijn er specifieke regels voor grote AI-modellen die voor verschillende doeleinden gebruikt kunnen worden. Voor AI-systemen die buiten bovengenoemde risicocategorieën vallen, gelden geen extra eisen en verplichtingen.
Handhaving
Nationale toezichthouders gaan controleren of er voldaan wordt aan de verboden, de eisen aan hoog-risico AI-systemen en de transparantie eisen. Daarnaast wordt er op Europees niveau een nieuwe toezichthouder opgericht, het Europese AI-bureau. Dit is een nieuwe toezichthoudende autoriteit voor toezicht en handhaving van AI-modellen voor algemene doeleinden en speelt daarnaast een sleutelrol bij de implementatie van de AI-verordening en breder AI-beleid. Kijk hier voor meer informatie.
Planning implementatie AI-verordening
Vanaf de inwerkingtreding op 1 augustus 2024 wordt de AI-verordening gefaseerd van toepassing:
| Februari 2025 | Bepalingen op verboden AI |
| Augustus 2025 | Eisen voor AI-modellen voor algemene doeleinden (general purpose AI) |
| Augustus 2026 | Eisen voor hoog-risico AI-toepassingen |
| Augustus 2027 | Eisen voor AI die wordt ingebouwd in gereguleerde producten (hoog-risico AI-producten). Daarmee is de AI-verordening van toepassing voor alle nieuw ontwikkelde of aanzienlijk gewijzigde AI. |
| Januari 2031 | Eisen aan grootschalige door EU aangewezen IT-systemen zijn van toepassing. Eisen voor hoog-risico AI worden ook van toepassing voor systemen die door overheden worden gebruikt en al vóór augustus 2026 in gebruik zijn genomen. |
Meer informatie
Interesse in meer informatie over de AI-verordening? Bezoek de website van het Ondernemersplein, van de digitale overheid of deze pagina van de EU. Deze worden regelmatig geactualiseerd. Heeft u interesse in meer informatie over mensgerichte AI, dan nodigen we u graag uit de informatie van de NL AIC werkgroep te raadplegen. Volg deze website en onze socials voor de planning van de roadshows bij de AI-hubs.
