ELSA Lab Healthy Society and AI

Gepubliceerd op: 18 maart 2022

Veel artificiële intelligentie initiatieven zijn gericht op het stimuleren van gezond leven om daarmee ziektes als diabetes en hartaandoeningen te voorkomen. Voorwaarde is dat deze voldoende aansluiten op het perspectief van de (individuele) gebruikers en begrijpelijk zijn, geen vooroordelen bevatten en rekening houden met privacy.

In dit ELSA Lab wordt een toolkit voor deze vragen ontwikkeld gebaseerd op inzichten van vooruitstrevende Nederlandse projecten uit verschillende regio’s.

Aan welke maatschappelijke uitdaging op het gebied van AI wordt gewerkt?

Het ELSA Lab Healthy Society and AI werkt aan mensgerichte AI-oplossingen om gezondheid en welzijn te verbeteren.  Dit is in lijn met Sustainable Development Goal 3 (‘Good Health and Wellbeing’) van de Verenigde Naties.

Een gezonde leefstijl is één van de belangrijkste voorwaarden voor een lang en gezond leven. Gezond leven (bijvoorbeeld gezond eten, lichamelijk actief zijn) is echter voor iedereen een uitdaging, maar vooral voor burgers in kwetsbare posities, zoals mensen met een lage gezondheidsvaardigheden of mensen uit buurten met beperkte middelen. Gezondheidsgelijkheid is een enorme uitdaging voor de samenleving, vooral vanwege de complexiteit van factoren die het psycho-socio-ecologische systeem bepalen waarin we allemaal leven. Onderzoekers in vele disciplines werken er hard aan om deze uitdaging aan te pakken met behulp van Artificiële intelligentie (AI). De meeste huidige oplossingen zijn echter niet mensgericht, dat wil zeggen, ze zijn niet gecentreerd rond het complexe menselijke perspectief en weerspiegelen evenmin voldoende ethische waarden (zoals autonomie, privacy, menselijke waardigheid, het vermijden van schade). In het Healthy Society and AI ELSA Lab pakken we de ethische, juridische en maatschappelijke problemen aan, in samenwerking met alle relevante belanghebbenden, zoals burgers, zorgverleners, particuliere partners, wetenschappers van verschillende disciplines en professionele ethici. Dit zorgt ervoor dat oplossingen zowel effectief als mensgericht zijn.

Wat voor type oplossing wordt de uiteindelijke gebruiker geboden?

In dit ELSA Lab wordt samen met belanghebbenden een toolkit ontwikkeld, die gebruikt kan worden bij de ontwikkeling van mensgerichte AI-technologie voor een gezonde leefstijl. Deze toolkit zal een brede set van middelen bevatten die ingezet kunnen worden bij de ethische, juridische en maatschappelijke (ELSA) uitdagingen die komen kijken bij het ontwikkelen van dergelijke AI-technologie. Denk bijvoorbeeld aan protocollen en richtlijnen, maar ook aan technologie die gebruikt kan worden om AI-technologie te personaliseren zonder de privacy te schaden. De kernthema’s voor het ontwikkelen van de toolkit binnen het ELSA Lab zijn privacy, geletterdheid, en verantwoordelijkheid.

Naast de toolkit worden er ook belanghebbenden uit verschillende sectoren samengebracht om aan de oplossingen voor ELSA uitdagingen te werken. Dit netwerk van partijen en de ervaring die zij opdoen met het ontwikkelen van oplossingen voor ELSA-uitdagingen zal er ook voor zorgen dat de methodologie voor het vinden van nieuwe oplossingen verder wordt ontwikkeld . Het netwerk zal deze methodes delen en openstaan voor nieuwe partijen die zich willen aansluiten.

Welke AI-methoden of technologieën worden er tijdens het onderzoek gebruikt?

Het ELSA Lab heeft drie projectlijnen: Contextanalyse & Leefstijlfactoren, Human Centric Design en Gepersonaliseerde Interventies en Beslissingsondersteunende Systemen. De samenwerking binnen het ELSA Lab biedt de kans om data en inzichten van de verschillende projecten aan elkaar te koppelen. Dit betekent dat de output en/of data die verzameld is bij een project ook de input voor een ander project kan worden. Met zulke uitwisselingen versterken de projecten elkaar. De FAIR data principes zijn gebruikt om deze procedure te faciliteren.

De verschillende vraagstukken worden onderzocht door middel van AI-methoden en technologieën. Trendanalyse en anomalie detectietechnieken zijn gebruikt om veranderingen in gezondheid en gedrag te detecteren. (Predictie) Modellen worden gebruikt om de kans op cardiometabole aandoeningen, de effecten van mogelijke preventieve interventies, en de effecten van interventies voor patiënten en andere kwetsbare groepen te voorspellen. Recommender systemen en coaching engines worden gebruikt om zorgprofessionals en patiënten te ondersteunen bij de keuze van (preventieve) behandelingen en mensen te ondersteunen bij leefstijlaanpassingen. De effecten van lokale initiatieven worden vergeleken om inzichten te krijgen voor profiling, nudging, predictie en personalisatie van just-in-time aanbevelingen.

Wordt er samengewerkt met andere sectoren?

In dit co-creatie ELSA Lab wordt samengewerkt met academische en maatschappelijke partners, patiëntvertegenwoordigers, overheids- en zakenpartners. Het quadrupel helix consortium zorgt ervoor dat toekomstige op AI gebaseerde lifestyle-innovaties mensgericht zijn ontwikkeld.

Wat is het ultieme succes dat dit ELSA Lab kan bereiken?

Het ultieme succes dat het Healthy Society and AI lab kan bereiken, is een nationaal voorbeeld hoe een succesvol ELSA Lab duurzaam, efficiënt en effectief kan worden opgezet, zodat op nationaal niveau innovatie en implementatie van AI zich vertaalt naar (in)directe gezondheidswinst.

Procesmatig vertaalt zich dit in een virtueel netwerk van onderzoekers, professionals, ethici, juristen, beleidsmakers en patiënten(organisaties) die gebruik maken van innovatieve oplossingen die via Health-RI ontsloten worden en vertaald worden in regelgeving zoals de Nederlandse Medische AI leidraad.

De impact van het Healthy Society and AI lab is de ontwikkeling van mensgerichte AI-tools voor een gezonde leefstijl, succesvolle leefstijlinterventies door gebruik te maken van de oplossingen in de HEalth-RI toolkit en een betere kwaliteit van leven voor mensen met risico op cardiovasculaire ziekten.

Gehonoreerd met het NL AIC Label

De Nederlandse AI Coalitie heeft het NL AIC Label ontwikkeld om haar visie op de ontwikkeling en toepassing van AI in Nederland kracht bij te zetten. Een NL AIC Label is een formele erkenning van (de kwaliteit van) een activiteit in lijn met de ambities en strategische doelen van de NL AIC. De NL AIC feliciteert het ELSA Lab Healthy Society and AI van harte!

Interesse in meer informatie?

Heeft u vragen over dit ELSA Lab? Neem dan contact op met Prof. Dr. ir. Andre Dekker, Maastricht UMC+. Wilt u meer informatie over Mensgerichte AI en het ELSA concept, dan nodigen we u graag uit deze pagina te bezoeken.

Delen via: