Aan welke maatschappelijke uitdaging op het gebied van AI wordt gewerkt?
Zoals regelmatig in het nieuws is te zien, komen er in ons land steeds vaker ernstige vormen van zware, georganiseerde criminaliteit voor. Deze ondermijnende criminaliteit heeft zich tot in de haarvaten van de maatschappij verspreid. Nu heeft onderzoek al uitgewezen dat inzet van datatechnologie een mogelijke gamechanger kan zijn. En dan gaat het vooral om het verzamelen, samenbrengen en gebruiken van data vanuit diverse domeinen, organisaties en geledingen binnen de samenleving. Technisch kan er op dat vlak al veel, maar omdat er nog veel onduidelijk is over de ethische, juridische en maatschappelijke kanten, worden de mogelijkheden van geavanceerde datatechnologie nog niet optimaal ingezet. Dat heeft ook invloed op de ontwikkeling van AI-toepassingen die kunnen bijdragen aan het bestrijden van ondermijnende criminaliteit: het verdienmodel daaronder, vastgoed, liquidaties, afpersing, zeehavens als knooppunt in de internationale drugshandel en andere zaken waar de georganiseerde misdaad zich mee bezighoudt, zoals het witwassen van criminele gelden.
Wat voor type oplossing wordt de uiteindelijke gebruiker geboden?
Het ELSA Lab DataXchange richt zich op het ontwerpen, bouwen, testen en evalueren van een infrastructuur waarmee de aangesloten leden op een veilige, verantwoorde en mensgerichte manier data met elkaar kunnen delen. Daarbij gaat het om data die ze helpt om beter zicht te krijgen op ondermijnende criminaliteit, zodat ze die effectiever te kunnen bestrijden en voorkomen. Dat alles op een ethische verantwoorde en juridisch goed onderbouwde manier, en volgens de maatschappelijke waarden die binnen onze samenleving gelden. Kortom, dit ELSA Lab wil het in de toekomst makkelijker maken om datatechnologie en AI-oplossingen in te zetten om zware, georganiseerde criminaliteit te bestrijden, maar dan wel op een manier die bij onze vrije en open samenleving past.
Welke AI-methoden of technologieën worden er tijdens het onderzoek gebruikt?
Naast een zeer geavanceerde technische basis, waar veel denkwerk in gaat zitten, maakt dit ELSA Lab gebruik van Blockchain, NFT en Smart Contracts, die het mogelijk maken om afzonderlijke datapunten te markeren met een unieke, onvervangbare en onuitwisbare code. Hierdoor wordt het eigenaarschap van elk individueel datapunt vastgelegd. Maar hoe zorg je er vervolgens voor dat verschillende partijen niet alleen op een veilige manier van die data gebruik kunnen maken, maar dat dit ook op een manier gebeurt die zowel veilig als transparant is? Het is wel duidelijk dat dit soort data een zwaarbeveiligde cloud-omgeving vereist, die bovendien aan veel andere voorwaarden voldoet. Er wordt dan ook een speciale DataXchange-cloud ontwikkeld.
Wordt er samengewerkt met andere sectoren?
Net als bij alle andere ELSA Labs is ook dit ELSA Lab opgezet als een quadrupel helix. Naast de overheid, kennisinstellingen en het bedrijfsleven is er dus ook een actieve rol weggelegd voor de samenleving en haar burgers. Zo zijn er twee burgerinitiatieven bij dit Lab aangesloten: Overheid en Bureau Dupin (een initiatief van de Jheronimus Academy of Data Science, waarbij burgers en professionals uit verschillende domeinen samen een cold case proberen op te lossen). Vanuit het bedrijfsleven zijn Microsoft, Pandora Intelligence en Ocean betrokken. Bij de aangesloten overheidspartijen zijn het Ministerie van Justitie en Veiligheid, de Nationale Politie, de Taskforce-RIEC Brabant Zeeland en de vijf grootste steden van Noord-Brabant (Eindhoven, Tilburg, Breda, ’s-Hertogenbosch en Helmond). En om het rijtje compleet te maken zijn er ook nog zes kennisinstellingen binnen dit ELSA Lab actief: Jheronimus Academy of Data Science (JADS), Tilburg University (TILT), Technische Universiteit Delft, Fontys Hogeschool, de Politieacademie en West Vlaanderen Kenniscentrum Data en Maatschappij.
Wat is het ultieme succes dat dit ELSA Lab kan bereiken?
Het ELSA Lab DataXchange is geslaagd als er straks daadwerkelijk een infrastructuur bestaat waar verschillende partijen op een veilige en verantwoorde manier data met elkaar kunnen delen die helpt om ondermijnende criminaliteit tegen te gaan, zonder dat dit ethische of juridische bezwaren oproept of indruist tegen wat er maatschappelijk wenselijk is.
Gehonoreerd met het NL AIC Label
De Nederlandse AI Coalitie heeft het NL AIC Label ontwikkeld om haar visie op de ontwikkeling en toepassing van AI in Nederland kracht bij te zetten. Een NL AIC Label is een formele erkenning van (de kwaliteit van) een activiteit in lijn met de ambities en strategische doelen van de NL AIC. De NL AIC feliciteert het ELSA Lab DataXchange van harte!
Meer informatie?
Geïnteresseerd in dit ELSA Lab? Neem dan contact op met Liesbeth Leijssen, van Jheronimus Academy of Data Science (JADS). Wilt u meer informatie over Mensgerichte AI en het ELSA concept, dan nodigen we u graag uit deze pagina te bezoeken.
